Behandelmethoden

Diverse behandelingen kunnen afhankelijk van klachtenpatroon worden ingezet, te weten:
Cognitieve gedragstherapie, EMDR, Kortdurende Schematherapie, Mindfulness (MBCT/ MBSR). Hierbij zijn Multidisciplaire richtlijnen richtinggevend. https://www.ggzrichtlijnen.nl/

Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Cognitieve gedragstherapie is de meest gebruikte therapievorm binnen de GGZ om gedragsverandering te bewerkstelligen. Uitgangspunt is dat gedachten, gevoelens en gedrag elkaar beïnvloeden en daarmee een aangrijpingspunt zijn voor verandering. Binnen de CGT zijn verschillende technieken ontworpen om u hierbij te helpen. Cognitieve gedragstherapie is een bewezen effectieve behandelmethode die zich blijft ontwikkelen door gedegen wetenschappelijk onderzoek. Wilt u meer informatie over CGT, kijkt u dan op de website van de Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie (VGCt).

EMDR
EMDR is oorspronkelijk ontwikkeld voor het behandelen van psychotrauma. Daarin is de therapie zeer succesvol gebleken. De ervaring is dat het behandelen van enkelvoudig trauma (bijvoorbeeld Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) na een auto-ongeluk) vaak in enkele sessies klaar is. Naast het behandelen van PTSS wordt EMDR tegenwoordig steeds vaker geïntegreerd met cognitieve gedragstherapie bij de behandeling van o.a. fobieën, chronische pijn, negatief zelfbeeld en faalangst. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Vereniging EMDR Nederland. http://www.emdr.nl/

Schematherapie
Iedereen leeft met een aantal opvattingen over zichzelf, anderen en de wereld om zich heen. Opvattingen, schema’s bepalen hoe mensen functioneren in het dagelijks leven, hoe zij omgaan met anderen en met zichzelf. De mate waarin schema’s mensen hinderen in hun dagelijks leven en soms hun functioneren lijken te bepalen, wisselt per persoon. Wanneer dit leidt tot langdurige vaste patronen van voelen, denken en handelen kun je spreken van een gevoelige snaar (= schema). De meeste mensen hebben meerdere gevoelige snaren/ schema’s, die van tijd tot tijd tegelijk kunnen op spelen. Klachtgedrag kan samenhangen met deze schema’s. Zo kun je bv vanuit een schema meedogenloze normen/ overdreven kritisch, voortdurend het idee hebben dat alles beter moet. Dit kan er toe leiden dat je nooit tevreden bent over wat je hebt bereikt dat andere mensen in jouw ogen regelmatig iets fout doen, wat kan zorgen voor irritatie.

Wanneer één of meerdere schema’s ‘getriggered’ (opgeroepen) worden, kun je in een bepaalde gemoedstoestand (modus) terecht komen. Een modus kenmerkt zich door bepaalde (intense) emoties en bepaalde gedragingen. Veel schema’s en modi zijn in de (vroege) jeugd ontwikkeld in contact met andere mensen. Schematherapie kan een goede behandeling zijn wanneer het je al langere tijd niet goed lukt om met je gevoelige snaren en gemoedstoestanden om te gaan en je hierdoor problemen hebt gekregen met relaties, je werk of studie, en klachten hebt die steeds terug komen. Schematherapie kan helpen om de specifieke emotionele kernbehoefte die bij een schema hoort voor jezelf expliciet scherp te krijgen, zodat je in je relatie met jezelf en in de relaties met anderen hier beter voor kunt zorgen.

Er is een kortdurend protocol ontwikkelt waarbij het accent ligt op cognitief gedragstherapeutische technieken en er zijn technieken die meer gericht zijn op je gevoel, waarbij veelal visualisaties (geleide fantasie) of rollenspel ingezet worden zodat je jezelf beter leert begrijpen en kan leren omgaan met deze gevoelens.

Mindfulness
Mindfulness (achtzaamheid) is een uitdrukking die afkomstig is uit het angelsaksisch taalgebruik, waarvan de oorsprong in het boeddhisme ligt.
Het is een gemoedstoestand die getypeerd wordt door de bewustwording van de eigen fysieke ervaringen, gevoelens en gedachten, zonder onmiddellijk over te gaan op automatische reacties. Om toe te werken naar Mindfulness doet men onder andere trainingen, meditatie en andere aandachtsoefeningen.
Door John Kabat-Zinn is 30 jaar geleden de cursus: Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) geïntroduceerd, een aandachtgerichte stress reductie training. Van hieruit is met toevoegingen uit de cognitieve psychologie Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) ontwikkeld.

MBCT is specifiek ontwikkeld voor mensen die meerdere depressies hebben gehad. Het doel van MBCT is niet om mensen te genezen van depressie, maar om te zorgen dat de depressie na herstel niet meer terugkomt. De training blijkt daarvoor effectief te zijn.
Het grootste verschil tussen MBSR en MBCT is dat in MBSR meer aandacht is voor het omgaan met stress, en in MBCT meer aandacht voor hoe je omgaat met je gedachten. Het is gebruikelijk geworden om in MBSR ook enkele onderdelen van MBCT op te nemen.

Mindfulness versus controle
Er zijn aanwijzingen dat een afwijzende houding tegenover nare innerlijke ervaringen (gevoelens, gedachten en lichamelijke gewaarwordingen) een belangrijke rol speelt bij psychische problemen. Actieve pogingen om die nare ervaringen kwijt te raken door er in gedrag en gedachten voor te vluchten of tegen te vechten werken meestal tegen. Dit is bij veel psychische problemen het geval. Vooral bij psychische problemen waarbij controle willen houden (GAS, OCS, PTSS) een groot deel van het probleem vormt.

Oefeningen vanuit zowel de MBCT als de MBSR kunnen gecombineerd worden binnen de behandeling.